İnşaat Uygulamaları-- Çatı İşleri -10:

1--Genel Bilgiler:

1--Çatı, binayı üstten gelecek dış etkilerden korur ve güzellik sağlar.

2--Çatılar ; 2.1--Tanzim ediliş şekillerine,  2.2--Çatı makaslarının sistemine ,2.3--Yapıldığı malzemenin cinsine ,2.4-- Örtü malzemesine sınıflandırılabilir.

3--Çatılar ,üzerine gelen suları akıtabilmesi için yüzeyi eğimli yapılır.

4--Bu eğim çatının yapıldığı yerin iklimine, kullanılacak çatı örtü malzemesinin cinsine ve binanın görünüşüne göre değişir.

5--Bir çatıyı teşkil eden eğimli satıhlar ile bu satıhların kesişmesi ile meydana gelen hatların tayin edilmesine çatının düzenlenmesi denir.

6--Çatılar binanın durumuna göre düzenlenek istenilen şekilde de yapılabilir.

2--Çatıyı Meydana Getiren Elemanlar:

1--Ahşap çatılarda yüzeyler, kendi ağırlıklarını ve üzerlerine gelen yükleri taşıyarak makas veya kafes kirişlerle naklederler.

2--Ahşap çatılarda meyiller dıştan içe doğru, kaplama tahtaları veya çıtalar, merteklerden veya aşıklardan meydana gelirler.

3--Kaplama Tahtaları:

3.1--Çatı örtü malzemesinin cinsine göre 1.5-2.5 cm kalınlığında 8-20 cm genişliğindeki tahtalardan yapılır.

3.2--Çatı alttan görülecek ise kaplama tahtalarının alt yüzeyi rendelenir ve kirişli veya lambalı geçme yapılır.

4--Latalar-Çıtalar: Kaplama malzemesi olarak Marsilya tipi kiremit kullanılacağında kaplama tahtası kullanılmadan, kiremit aralıklarına göre 3x5 cm veya 5x5 cm lik çıtalar merteklere çakılır.

5--Mertekler: Çatı örtü malzemesinin cinsine ve yapıldığı yerin iklimine göre 5x10, 6x12 veya 8x12 cm kesitinde 40-60 cm aralıklarla aşıklara oturtulur ve çakılır.

5.1--Sarkan saçaklarda mertek uçları rendelenir ve çeşitli profiller yapılır.

6--Aşıklar:

6.1--Meyilli satıhların yükünü mertekler vasıtasıyla taşıyarak makaslara naklederler.

6.2--Aşıklar arasındaki uzaklık 1.5-3.5 m arasında değişir.

6.3--Makas aralıklarına ve taşıdıkları yüke göre 8x12, 10x12, 12x14, 12x16, 12x18, 14x16, 14x18 ve 16x20 cm kesitlerinde yapılabilir.

7--Çatı Makasları:

7.1--Çatı meyilli sathından aldığı yükleri ve basınçları taşıyan ve bunları mesnetlere nakleden sistemlerdir. Yapılarda 2-3 m aralıklarla tanzim edilen çatı makasları, yükleri taşıma ve nakletme şekline göre oturtma ve asma olmak üzere iki kısma ayrılır.

7.2--Oturtma çatı makasları yüklerini beden ve bölme duvarlarına veya betonarme plaklara naklederler. Bu makaslar genellikle ahşaptan yapılır.

7.3--Asma çatı makasları yüklerini yalnız yanlardaki mesnetlere nakleder. Asma çatı makasları ahşap ve çelikten yapılır.

8--Taban ve Yastık Kirişi:

8.1--Uçları duvarlar üzerine oturtulan makas veya merteklerin bağlanabilmesi için kullanılır. 8.2-- 5x10, 6x12, 8x12 veya 8x16 cm kesitindeki yastıklar duvar rutubetinden zarar görmemesi için izole edilerek konulur.

9--Bırakma veya Bağlama Kirişi:

9.1--Çatı dikmelerinin üzerine oturtulduğu ve makasın yükünü mesnetlere veren makas elemanıdır.

9.2--Kesiti makasın genişlik ve taşıdığı yüke göre 10x12, 10x14, 12x14, 12x16, 14x18 ve 16x20 cm olabilir.

9.3--Askılı çatı makaslarında çift kuşak şeklinde 5x15, 6x18, 8x20 cm lik kalaslardan yapılabilir.

10--Dikme-Baba veya Askılar:

10.1--Aşıkların yükünü alarak bırakma kirişlerine veya yanlamalara naklederler.

10.2--Kesitleri ekseriya kare şeklinde olup 10x10, 12x12, 14x14 ve 16x16 cm dir.

11--Yanlama, Gergi ve payandalar:

11.1--Askılı yapılan ahşap çatı makaslarında dikmelere gelen yükleri bağlama kirişlerine veya diğer dikmelere naklederler.

11.2--Kesitleri taşıdıkları yüklere göre 10x12, 10x14, 10x20, 12x14, 12x16, 14x18 ve 16x20 cm olur.

12--Göğüslemeler:

12.1--Dikmelerden aşıklara 45 derece eğik olarak çakılan meyilli desteklerdir.

12.2--Çatıya yandan gelen basınçları önler ve aşıkların hesap açıklığını azaltır.

12.3--Kesitleri 5x10, 6x12, 8x8, 8x10 ve 8x12 cm olabilir.

13--Kuşaklar:

13.1--Dikme, aşık, yanlama ve merteklerin bir veya iki yüzeyine çakılan ve çatı makası uzunluğunca açılmasını önleyen çubuklardır.

13.2--Kesitleri 3x10, 5x10, 6x12, 6x16 cm olup tek ve çift olarak çakılabilir.

14--Konturvatmanlar:

14.1--Çatıya yandan gelecek basınçları önlemek üzere makaslar arasına çapraz olarak çakılan kirişlerdir.

14.2--Mertekli çatılarda bu çaprazlar merteklerin altına çakılır.

14.3--Çatıyı yandan etkileyen hakim kuvvet rüzgar olduğundan bu parçalara rüzgar bağları da denir.

14.4--Kesitleri kullanma yerine göre 3x10, 5x10, 6x12, 6x14 cm arasında değişir.

15--Çatı Çeşitleri ve Özellikleri:

15.1--Sundurma – Tek Satıhlı – Çatılar:

1--Tek tarafa akıntılı bir çatıdır.

2--Genişliği az binalarda ve ekseriya büyük bina ve bir duvara yaslanan alçak binalarda yapılır.

3--Çatı planı, bina planına saçaklar ilave edilerek tertiplenir.

15.2--Beşik – Çift Satıhlı – Çatılar:

1--İki tarafa akıntılı olan çatı şeklidir. Binanın dar kenarlarında kalkan duvarı çatı meyiline göre yapılır.

2--İki meyilli yüzeyin eğimi aynı ise mahya binanın dar kenarlarının ortasından alınarak tertiplenir.

3--Beşik çatı eğimleri aynı veya farklı olarak çıkıntılı binalarda uygulanabilir.

15.3--Kelebek Kanatlı Çatılar:

1--İki tarafa ve içe akıntılı olan bu çatı, yüksekliğinin fazla olması istenmeyen binalarda yapılır.

2--İki meyilli yüzeyin arasındaki dere ortadan kenarlara doğru meyillendirilir ve suyun akıtılması kolaylaştırılır.

15.4--Kırma Çatılar:

1--Çatının üzerine yapıldığı binanın kenarları kadar meyilli yüzeyi olan çatılardır.

Çatı planı tertiplenirken dış köşe açıortayları eğik mahyaları, yükseklikleri farklı olan tepe noktaları arası da düz mahyaları meydana getirir.

15.5--Mansart Çatılar:

1--Çatı katı yapılması istenilen binalarda çatının meyilli olan yüzeyleri kırılarak tertiplenir.                 2--Mansart çatılar beşik, yarım kalkanlı ve kırma olmak üzere üç şekilde yapılır.

2.1--Kanatlı Çatılar:

1--Bina içi bölümünün çatıdan havalandırılması ve aydınlatılması istendiğinde beşik şeklinde yapılan çatı meyilli yüzeylerinin bir kısmı devam ettirilir ve genellikle vasistaslı veya pancurlu pencereler yapılır.

2--Bu çatı şekli endüstriyel yapılardaki betonarme çatılarda tercih edilir.

2.2--Sivri – Pavyon veya Mahruti – Çatılar:

1--Kare, düzgün çokgen veya daire kesitli binalarda yapılır.

2--Çatı meyilli yüzeyleri düz veya kavisli olarak bir noktada birleştirilir.

2.3--Testere Dişli Çatılar:

1--Bina içine çatıdan ışık vermek üzere tertiplenen çatılardır.çatılardır.

2--Testere dişli veya şet çatılarda yüzeylerinin eğimleri farklı olur.

3--Eğimi fazla olan yüzey cam ile kaplanır ve ekseriya kuzey cepheyi teşkil eder. Diğer yüzey daha az meyilli olur.

15.5--Fenerli Çatılar:

1--Büyük açıklıklar üzerine yapılan ahşap veya çelik çatılarda bina iç bölümünün üstten aydınlatılması ve havalandırılması için yapılır.

2--Fenerin dik olan yüzeylerine ahşap veya metal vasistaslı pencere kanatları konur.

15.6--Silindir Çatılar:Planı dikdörtgen şeklinde olan çatılarda genellikle betonarmeden kabuk inşaat sisteminde yapılan çatıdır.

15.7--Kırık Plak Çatılar: Büyük açıklıklar üzerine, ekseriya betonarme ile, çatı yüzeyi en az iki, en çok beş kırık yüzeyden oluşacak şekilde yapılır.

15.8--Kubbe Çatılar: Planı daire, düzgün çokgen olan alanlar üzerine çeşitli şekillerde kubbe çatı yapılır.  

16-- Çatının Plana Göre Yerleştirilmesi

1--Çatılar saçaklı ve saçaksız yapılabilir.

2--Saçaklı çatılar, düz saçak, sarkan saçak şeklinde ve saçaksız, saçak gizli veya kornişli yapılabilir.

3--Ayrıca çatı meyilli yüzeylerinin cepheden görünmesi istenmiyorsa parapet duvarlı ve gizli çatı tanzim edilir.

4--Bir çatının tanzimi, kendisini teşkil eden meyilli yüzeyler ile bunların kesişmesinden meydana gelen doğruların tayinidir ve çatı şekillerine göre yapılır.

17-- Çatılarda Konstrüksiyon Detayları:

1--Kırma çatılar düzgün dikdörtgen, yamuk, paralelkenar, girintili ve çıkıntılı binalarda eğimleri aynı veya farklı olarak yapılabilir.

2--Bu çatılar aşağıdaki işlemlere göre tanzim edilir:

2.1--Bina plan etrafında saçak çevrilir.

2.2--Planda çıkıntılar varsa büyük olanı teşkil eden kenar doğrultuları uzatılır ve küçük kısımlar ilave gibi gösterilir.

2.3--Dış açıortayları çizilir. Bunlar eğik mahyaları verir. Kesiştikleri noktalar çatının tepe noktaları olur.

2.4--Tepe noktaları birleştirilerek çizilir.

2.5--Çıkıntı teşkil eden veya küçük kısımlar için aynı işlemler yapılır.

2.6--İç açıortayları çizilir. Bunlar dereleri verir.

2.7--Derelerin düz mahyalarla birleştikleri noktalarda, tepe noktaları birleştirilerek düşük mahya çizilir.

2.8--Sundurma çatılarda bina planına saçaklar ilave edilir ve eğimi alınarak meyilli yüzey çizilir.

2.9--Beşik çatılar düzgün dikdörtgen kesitli binalar ile çıkıntılı binalarda aynı veya farklı eğimli yüzeylerle tanzim edilebilir.

2.10--Kare kesitli binalarda dört cephede kalkan duvar yapılarak haç şeklinde beşik çatı tertiplenebilir.

2.11--Mansart çatılar beşik ve kırma çatılarda olduğu gibi tanzim edilir.

2.12--Sivri ve pavyon çatılarda, çatının üzerine yapılacağı alanın saçakları çizildikten sonra alanın merkezi köşelerle birleştirilir. Bu çatılarda genellikle meyil fazla olur.

2.13--Fenerli ve şet çatıların tanzim ediliş şekilleri beşik ve kırma çatılara benzemektedir.

18--Çatıda Taşıyıcı Sisteminin Montajı:

1--Çatların yapılışı, şekillerine ve meyilli yüzeylerin yükünü mesnetlere nakledişine göre değişir ve isim alır.

2--Çatı meyilli yüzeyinin yükü genişliği az olan binalarda merteklere taşıttırılabilir.

3--Genişliği fazla olan binalarda çatının yükünü makaslar taşır ve mesnetlere naklederler.

4--Makaslar çalışma sistemine göre oturma ve asma olarak iki kısma ayrılır ve çatının şekline göre tanzim edilir.

4--Mertekli Çatılar:

4.1--Genişliği az olan binalarda boyu 4 m ve daha az olabile beşik çatılar basit mertekli yapılır.

4.2--Bu çatılarda tavan kaplaması için çatı kirişleri mertek aralığına eşit 50-90 cm aralıklarla döşenir.

4.3--Merteklerin alt uçları lambalı zıvana ile aynı kesitlerdeki çatı kirişlerine geçme yapılır ve üst uçları çatallı geçme veya düz bindirmeli yapılır.

4.4--Rüzgara karşı dayanımını sağlamak için mertekler altından rüzgar bağlantıları çakılır.

4.5--Damlalığa yaklaşan yerde çatı meyilini azaltmak üzere çelik adı verilen meyil takozları çakılır.

5--Oturtma Çatılar:

5.1--Yüklerini makaslar yardımıyla yük taşıyan bölme duvarlara veya betonarme plaklara nakleden çatılardır.

5.2--Makaslar arasındaki mesafe 2-3.80 m arasında değişir.

5.3--Meyilli sathın yükünü taşıyan aşıklar 2-3 m aralıklarla konur.

5.4--Dikmeler taban, bırakma veya bağlama kirişine oturtulur.

5.5--Çatının rüzgara karşı dayanımını arttırmak için dikmelerin üst yanlarına çift kuşak çakılır.

5.6--Aşıkların desteklenmesi ve yine çatının yan basınçlara dayanımını arttırmak üzere 100-140 cm uzunluğunda göğüslemeler normal olarak 45 derecelik açı teşkil edecek şekilde çakılır.

5.7--Bırakma kirişi yükünü bölme duvarlarına veriyorsa duvar ekseni ile üstüne gelen dikme arasındaki mesafe 150 cm den az olmalıdır.

5.8--Oturtma çatı makasları 4-6 m arasında bir dikmeli, 6-8 m arasında iki dikmeli, 8-11 m arası üç dikmeli, 11-13 m arası dört dikmeli ve 13-17 m arası uzunluklarda beş dikmeli olarak imal edilir.

6--Asma Çatılar:

6.1--Yüklerini makaslar yardımıyla yanlarındaki mesnetlere nakleden çatılardır.

6.2--Makaslar ve aşıklar arasındaki mesafeler ile kullanılan parçaların boyutları oturtma çatılarla aynıdır.

6.3--Farklı olarak çatının yükünü yanlardaki mesnetlere nakleden yanlama ve gergiler kullanılır.

6.4--Makası teşkil eden çubuklar düğüm noktalarında iyi bir şekilde tertiplenir ve bağlantı sağlanır.

6.5--Düğüm noktalarında çubukların eksenlerinin aynı noktada kesiştirilmesine dikkat edilir ve birleşmeler bulon, lama ve benzeri bağlama demirleri ile takviye edilir.

7--Bir Askılı Çatı Makası:

7.1--Makas uzunluğu 4-6 m arasında olan binalarda yapılır.

7.2--Damlalıkta bırakma ve yanlama kirişleri ile yastık ve askıların eksenleri aynı noktada kesiştirilir.

7.3--Yanlama payanda geçme ile bırakma kirişine birleştirilir ve bulonla takviye edilir.

7.4--Zıvana ilerisinde kalacak uzunluk en az 25 cm olmalıdır.

7.5--Mahyada yanlama ve askının eksenleri aynı noktada kesiştirilir ve birleşim açılarına göre hazırlanan lama demiri her iki yüzeyden konularak bulonlarla tespit edilir.

7.6--Askının alt ucu bırakma kirişine U şeklindeki lama demiriyle bağlanır.

8--İki Askılı Çatı Makası:

8.1--Makas uzunluğu 6-9 m arasında olan çatılarda yapılır.

8.2--Askılar arası birbirine eşit veya iki orta askı arası daha az olacak şekilde tanzim edilebilir.

8.3--Askıların üst kısmında yanlamalar ve gerginin birleşim yerinde geçmeler yapılır ve her iki yüzeyden konulan lama demiri ile takviye edilir.

8.4--Merteklerin mahyadaki birleşme yerinde çatal zıvana veya düz bindirme yapılır ve çivi ile birleştirilir.

8.5--Gerektiğinde makasın sağlamlığını temin etmek üzere çift kuşak ile takviye edilir.

9--Üç Askılı Çatı Makasları:

9.1--Makas uzunluğu 9-12 m arasında olan binalarda yapılır.

9.2--Genellikle beşik çatı şeklinde tanzim edilen atölye, fabrika ve benzeri yapılarda tatbik edilir.

9.3--Askılar arası eşit aralıkta yapılır ve bırakma kirişi iki veya daha fazla parçadan oluşturulduğunda, çeşitli şekillerde eklenir ve yanlardan konulan lamalarla takviye edilir.

9.4--Bu makaslarda bırakma kirişi ve askılar çekmeye çalıştırıldığından çift yapılabilir.

9.5--Bu durumda yanlamaların alt uçlarının geçme ile bağlanabilmesi için iki bırakma kirişi arasına uçlarda takoz konur.

9.6--Çatı arasındaki hacimden yararlanılması istenirse yanlardaki askıların üst uçları arasına çift kuşak konur ve askının alt ucu bu kuşaklara bağlanır.

10--Ahşap Asma Sundurma Çatı Makasları:

10.1--Tek satıhlı çatılar genellikle bir yapıya yanaşık yapılan binalarda veya çatı suyunun yalnız bir tarafa akıtılması zorunlu olan yerlerde yapılır.

10.2--Sundurma çatı makasları, normal askılı çatı makaslarında olduğu gibi, 2-3 m aralıklarla, iki ucu mesnedin üzerine oturtularak, bütün yükü bu mesnetlere nakledilecek şekilde inşa edilir.

10.3--Kalkan duvar yük taşıyacak şekilde yapılsa da makasın esnekliği göz önünde bulundurularak çatı yükü taşıttırılmaz.

10.4--Makasların tanzim ediliş şekilleri normal asma çatılarınkine benzer.

10.5--Açıklığı 5 m kadar olanlarda askısız, 4-6 m arasında tek askılı, 6-9 m arasında iki askılı ve 9-12 m arasında üç askılı çatı makası yapılır.

19--Çatı Örtü Çeşitleri Ve Döşenmesi

19.1--Genel Bilgi:

1--Binanın üstüne gelen yağmur ve kar sularının birikmeden akmasını temin etmek ve diğer dış etkilerden korumak için yapılan kaplama veya örtülerdir.

2--Kullanılan malzemelerin su geçirmeyen ve dış etkilere karşı dayanıklı olması gerekir. Çatıların eğimleri de kullanılanacak örtü malzemesinin cinsine göre değişebilmektedir.

3--Örtü malzemesi olarak

asfalt..............................................%3-%11,    bakır........................................................%8-%18,

katranlı karton..............................%8-%120, çinko- galvanizli saç................................%14-%34,

kurşun..........................................%18-%300, eternit ve ondulin...................................%21-%100,

alafranga kiremit..........................%27-%180, cam..........................................................%27-%300,

alaturka kiremit.............................%60-%180, arduaz ve benzer.....................................%60-%300

eğimlerinde kullanılabilir.

4--Çatılarda kullanılan örtü malzemeleri kaplanış durumlarına göre parçalı ve devamlı olmak üzere iki kısma ayrılır.

4.1--Parçalı örtü malzemeleri kiremitler, arduaz ve eternit gibi levha halindeki malzemelerdir. 4.2--Bu malzemeler çatı yüzeyinde uçları üst üste bindirilerek kaplanırlar.

19.1--Uygulama Bilgisi:

1--Oyuk –Yerli Tip veya Alaturka- Kiremitlerle Çatının Örtülmesi:

1--Bir ucu geniş ve diğer ucu dar olarak yapılan yarım kesik koni şeklinde bir örtü malzemesidir.

2--Boyu 35-40 cm., geniş ucu 17-18, dar ucu 15-16 cm dir.

3--Eski yapılarda çok kullanılmış olan ve bugün pek az kullanılan bu kiremitler 15-30 derece meyilli ahşap çatılarda kaplama 

tahtası veya uygun aralıklarla çakılan çıtalar üzerine dizilir.

4--Kiremitler çatı meyili doğrultusunda saçaktan başlanarak birbirleri üzerine 6-8 cm bindirilerek yan yana oluklar teşkil edecek şekilde bindirilir.

5--Bu olukların aralıkları üzerine üst sıra kiremitleri kapak şeklinde yine birbiri üzerine bindirilerek konur.

6--Dere ve mahyalarda kiremitler demir testere veya özel çekiçle kesilir.

7--Mahyalarda kiremitlerin ek yeri üzerine bir sıra halinde aşağıdan başlanarak ve üst üste bindirilerek dizilir.

8--Çatıda 1 m2 alam için 60 adet ve 1 m mahya için 4 adet kiremit hesap edilir.

2--Oluklu –Marsilya Tipi veya Alafranga- Kiremitlerle Çatının Örtülmesi:

1--Oluklu kiremitlerin genişlikleri 23-25 cm ve uzunlukları 40-41 cm dir.

2--Ahşap çatılarda çatı kaplaması üzerine veya 33.3 cm aralıklarla çakılan latalar üzerine yerleştirilebilir.

3--Kiremitlerin dizilişine saçağın sol başından başlanır ve oluklar üst üste getirilerek sıra ile döşenir.

4--Üst sıra kiremitleri alt sıradakilerden yarım kiremit genişliği kadar şaşırtılır.

5--Çatının kaplamasında ısının veya kiremit aralarından sızacak suyun çatıya zarar vermesini önlemek için kaplama üzerine katranlı veya bitümlü kartonlar serilebilir.

6--Her üç sırada bir kiremit altındaki çıkıntının ortasındaki delikten geçirilerek tel ile kaplama tahta veya latalara bağlanır.

7--Mahyalarda yüzeylerin birleşme aralığını kapatmak üzere 10*40 cm boyutunda oyuk kiremit aşağıdan başlanarak takviyeli harç ile konur.

8--Çatıda 1 m2 alan için 17 adet ve mahyada 1 m için 3 adet kiremit hesap edilir.

3--Oluklu –Eternit, Ondülin ve Çimentolu Asbest- Levhalarla Çatının Örtülmesi:

1--Eternit levhalar, genellikle 4-6 mm kalınlığında 92 cm genişliğinde ve 150-250 cm uzunluğunda yapılmaktadır.

2--Bütün levhalar çatıda sık konulan aşıklar veya araya dizilen latalar üzerine çakılır.

3--Oluklu levhalar birbiri üzerine bindirilirken, mertek üzerinde dört levha üst üste gelecektir.

4--Bu levhaların su sızdırmayacak ve aralık bırakmayacak şekilde birbiri üzerine bindirilebilmesi için, alt sırada yandan bindirilen oluklu levhanın binen üst iç köşesi ile aynı levhaya üstten bindirilen oluklu levhanın alt dış köşesi, bir kenarı 14-15 cm olacak şekilde 45 derece eğik olarak kesilir.

5--Böylece ilk levhanın üzerine oturtulan iki levha, aynı hizaya getirilmiş, binme aralığı kaybedilmiş olur.

6--Bu levhalara çivi çakılamayacağından çatıya bağlanabilmesi için oluk sırtlarında matkapla veya çivi ile delinir, galvanizli ve vidalı çivilerle ahşap elemanlara bağlanır.

7--Çivi başlarının levhayı ezmemesi ve arada boşluk kalmaması için kurşun levhadan pullar konur.

8--Çelik çatılarda kullanılan profillere düz veya kancalı balonlarla bağlanır.

9--Mahyalar için çatı eğimlerine uygun olarak özel oluklu levhalar kullanılır.

4--Düz –Eternit veya Arduaz- Levhalarla Çatının Örtülmesi:

1--Düz levhalar halinde 4-6 mm kalınlığında 30x30, 40x40 ve 60x60 cm boyutunda düz eternit levha ile doğal taşlar ince plaklar halinde yarılarak ve kesilerek elde edilen arduaz levhalarla çatı örtüsü nadiren yapılmaktadır.

2--Çatıda düzgün bir tahta kaplama veya levha büyüklüklerine göre çakılan merteklere levhalar matkap ile delindikten sonra geniş başlı galvanizli veya bakır çivilerle çakılır.

3--Levhalar saçaklardan başlanarak büyüklüğüne göre iki veya dört çivi ile çakılır ve üst sıra alttaki sıra üzerine yarısı kadar bindirilir ve alat sıranın çivi başları gizlenir.

5--Metal Levhalarla Çatının Örtülmesi:

1--Çatının örtülmesinde çinko galvanizli saç, alüminyum, bakır ve kurşun levhalar kullanılır.

2--Bu levhalar ısıyı diğerlerine göre daha fazla ilettiklerinden, ısı değişmesiyle genleştiklerinden ve pahalı olduklarından özel durumlarda kullanılır.

3--Oluklu metal levhalar çatıda yanda en az bir oluk genişliği, boylamasına en az 15 cm bindirilir.

4--Çatı elemanlarına kurşun veya kauçuk pullar oluk sırtlarından galvanizli çivi, bulon veya kancalarla bağlanabilir.

5--Düz olan metal levhalar çivi ve bulonlarla doğrudan doğruya çatı elemanlarına çakılamazlar.

6--Bu levhaların genleşmeleri dikkate alınarak kenet ekler yapılır ve gerektiğinde ahşap takozlar, latalar veya metal raptiyelerle çatı kaplamasına bağlanır.

6--Bitümlü veya Katranlı Kartonlarla Çatının Örtülmesi:

1--Meyilli yüzeyi tahta ile kaplanmış veya betondan yapılmış çatılarda katran veya bitüm emdirilmiş kartonlar ile ruboroit örtü malzemesi olarak kullanılabilir.

2--Bir metre genişliğindeki rulo halindeki bu örtü malzemesi beton yüzeylere asfalt veya katran ile yapıştırılır.

3--Tahta ile kaplanmış çatılarda kartonlar geniş başlı çivilerle çakılır ve birbiri üzerine 8-10 cm bindirilir.

4--Basit ve geçici yapılarda bir tabaka halinde yapılır ve 3-4 yıl kullanılabilir.

5--Daha uzun bir süre kullanılması istendiğinde çift katlı yapılır ve zamanla üzerine sıcak katran sürülerek ince silisli bir kum tabakası serpilir.

6--Kartonlar çatı eğimine dik, damlalığa paralel olarak daha kolay döşenirler.

7--Damlalığa dik doğrultuda döşenmeleri gerekirse yanlardan eklenebilmeleri için 3-4 cm yüksekliğinde üçgen kesitli çıtalar çakılır ve rulolar bu çıtalar üstünde birleştirilir.

7--Cam İle Çatının Örtülmesi:

1--Şed çatılarda olduğu gibi bina iç bölümünün çatıdan aydınlatılması istendiğinde çatı meyilli satıhlardan bir kısmı cam ile örtülür veya meyilli yüzeylerden 20-30 cm yükseklikte çatı meyiline paralel camekan şeklinde çatı pencereleri teşkil edilir.

2--Çatılarda kullanılacak camların arme veya mikalı olması tercih edilir.

3--Cam kullanılacak çatılarda mertek yerine kullanılacak kayıtlar nadiren ahşap ve ekseriya metalden yapılır.

4--Kullanılacak camın cinsine, binanın yapıldığı yer ve özelliğine göre bu kayıtlar 30-100 cm aralıkla ortalarda I, +, I veya U ve kenarda L profilli çelik veya alüminyumdan yapılır.

5--Camlar, profil yanaklarına konulan macunlar üzerine oturtulur ve 50-150 cm aralıklarla primler konulduktan sonra yanlardan macunlanır.

6--Büyük çatılarda camın buğulanarak alt yüzeyinde meydana gelecek su damlalarının toplanması için kenarında dere teşkil edilmiş profiller kullanılır.

7--Bu profillerde cam levhalar yuvaya konmuş fitiller üzerine oturtulur ve sıkıştırma levhası konarak tespit vidasıyla bağlanır.

8--Cam levhalar çatı eğimine göre 3-15 cm birbiri üzerine bindirilir.

8--Çatı Yüzeyine Shingle Kaplanması:

1--Asfalt shingle kaplanacak eğimli beton çatılarda shingle uygulamasını mümkün kılacak ahşap panel uygulamasından önce çatı yüzeyine çakılan aşıklar arasına ısı yalıtım panelleri döşenir.

2--Isı yalıtım panelleri ile çatı yüzeyi arasında ventilasyon sağlamak için aşıklar üzerine dik yönde çakılan merteklerin üstüne OSB paneller döşenir.

3--Daha sonra çatı yüzeyi shinglealtı membranla kaplanarak asfalt shingle uygulamasına hazır hale getirilir.

4--Asfalt shingle uygulaması kendi özel çivileri ile yapılarak eğimli beton çatı özerinde ısı yalıtımlı, havalandırmalı ve asfalt shingle kaplı çatı sitemi oluşturulur.

5--Eğimli ahşap çatılarda ise asfalt shingle uygulaması mertekler üstüne çakılan OSB panellerin üstüne kaplanan shinglealtı örtü üstüne kendi özel çivileri ile yapılır.

6--Bu uygulamada ısı yalıtımı çatı arasının kullanılıp kullanılmamasına göre farklı kesitlere konulmaktadır.

7--Çatı arasının kullanılmadığı durumlarda ısı yalıtımı tavan döşemenin üstüne konulurken, çatı arası kullanılan detaylarda ısı yalıtımı merteklerin arasına veya merteklerin altına tuturulmaktadır.

9--Çatı Oluklarının-Derelerinin Yapılması:

1-- Çatı Olukları-dereleri, Çatıdaki meyilli yüzey ile çatıya akan kar ve yağmur sularının damlalık seviyesinde toplayarak belirli aralıklarla tanzim edilen borular vasıtası ile zemine indirmeye yarayan elemanlardır.

2--Oluk kesitleri yarım daire veya dikdörtgen şeklinde 12-14 nolu çinkodan veya diğer metal levhalardan yapılır.

3--Çatı alanının 1 m2 si için 0.8-1.2 cm2 ve normal olarak 1 cm2 oluk kesit alanı hesaplanırsa da oluk çapı en az 8 ve en çok 20 cm normal 14-16 cm alınır.

4--Oluklar topladıkları suları boru veya haznelere akıttıklarından bu boru veya haznelere doğru % 2-5 arası meyil verilir.

9.2--Oluk Tipleri:

1--Asma Oluklar:

1--Saçaksız, düz veya sarkan saçaklı olarak tanzim edilen çatılarda damlalık boyunca yapılan oluktur.

2--Dikdörtgen veya yarım daire kesitindeki oluğun dış kenarına dışa veya içe doğru yuvarlak veya basit büküm yapılır.

3--Oluğun tıkanması halinde suyun saçak ile birleşme arasına sızmadan dışarı akabilmesi için dış kenarı iç kenarından 2-5 cm daha aşağıda olacak şekilde hazırlanır.

4--Oluğun iç kenarına yaka veya etek levhasının bağlanabilmesi için basit kenet yapılır.

5--Oluk levhalar damlalık boyunca en az 5 cm birbiri üzerine bindirilerek lehimlenir.

6--Olukların çatıya bağlanabilmesi için 3-6 mm kalınlık ve 25-50 mm genişliğinde oluk şekline göre kıvrılmış oluk askı demirleri kullanılır.

7--Bu demirler 40-70 cm aralıklarla çatı kaplaması veya lataları üzerine oluk meyili dikkate alınarak çakılır.

8--Oluğun rüzgar etkisiyle hareketini önlemek üzere askı demirinin üst kenarında 1-2 mm kalınlık ve 20-40 mm genişliğinde baskı demiri perçinlenir.

9--Çatı örtü malzemesinden oluğa akan suların rüzgar etkisiyle saçak ile oluk                               arasına girmesini ve sızmasını önlemek üzere yaka veya etek levhası konur.

10--Bu levhanın her iki kenarında basit kenet yapılır ve damlalık boyunca birbiri üzerine 5 cm bindirilerek lehimlenir.

11--Alt kenarı oluk iç kenarı ile kenetlendikten sonra üst kenarı 50-100 cm aralıklarla çakılan raptiyelerle çatı kaplamasına bağlanır.

12--Yaka levhalarının genişliği 15-30 cm arasında değişir.

13--Asma oluklar yarım daire kesitli yapılabilir. Genellikle saçaksız binalarda görünüşün daha güzel olması için yağmur oluk ve boruları dikdörtgen kesitli yapılır.  

2--Gizli Oluklar:

1--Parapet duvarlı veya geniş kornişli olarak tanzim edilen çatılarda damlalık boyunca oturtma olarak yapılan oluktur.

2--Dikdörtgen veya yamuk kesitinde iç ve dış kenarlarında yuvarlak veya basit büküm yapılır.

3--Oluğun oturtulacağı yüzey üzerine yapılan oluklarda dış kenar iç kenardan 2-4 cm aşağıda yapılır ve bazı hallerde korniş üzerine oturtulmadan askılı yapılır.

4--Kornişin oluk altında ve dışında kalan yüzeyi ayrıca kaplanmalıdır.

5--Oturtma olukların dış bükümleri ile 20-30 cm genişliğinde yapılan yaka veya etek levhası alt bükümleri kenetlendikten sonra üst kenarları raptiyelerle çatı kaplamasına bağlanır.

6--Parapet veya atika duvarın kenar yüzeyi çimento harcıyla sıvandıktan ve katranlı veya bitümlü karton kaplandıktan sonra oluk baskı levha ve kanca çivisi ile tespit edilir.

7--Gizli oluklardan suyun borulara akıtılabilmesi için 30*30*40 cm boyutunda hazne veya yağmur sandığı yapılır.

8--Hazne büyüklüğü boru çapına göre en az 15x20x30 ve en büyüğü 25x30x40 cm olur.

9--Geniş saçaklı çatılarda, saçağın üstü dışa doğru meyilli yapılır ve üzeri izole edilir veya çinko, bakır levha ile kapatılır.

9.3--Yağmur Suyu Borularının Yapılması

1--Oluklarda toplanan kar ve yağmur sularını aşağıya akıtmak üzere daire, yarım daire, kare ve dikdörtgen kesitinde yapılır.

2--Boruların 1 cm2 olarak kesit alanı, suyunu akıttığı çatının m2 si cinsinden plan alanının onda birinden çapı 8 cm den küçük olamaz.

3--Borular bina cephesinde en çok 20 m ara ile ve uygun yerlerde tanzim edilir.

4--Ayrıca açık veya kapalı balkonların yıkama borularının da binanın yağmur borularına bağlanmasında yarar vardır.

5--Boruların yapımında 10-12 nolu çinko ve diğer metal levhalar kullanılabilir.

6--Levha genişliği uzunluğunda parça halinde yapılan borularda her boru bir alttakine 4-6 cm geçirilir ve lehimlenir.

8--Borular asma oluklara dirseklerle bağlanır ve gizli oluklarda hazne yapılır.

9--Her iki şekilde oluğa gelecek yaprak ve benzeri boruyu tıkayabilecek pisliklerin boruya girmesini önlemek için boruların üst ağızlarına galvanizli saç veya çinkodan bir süzgeç yapılır.

10--Borular duvarda arasında 2 cm aralık kalacak şekilde kelepçe ile bağlanır. Bilezik adı verilen bu bağlayıcılar 2-3 mm kalınlık ve 20-30 mm genişliğindeki galvanizli saç veya lamadan özel olarak yapılır.

11--Boru yüksekliğince 100 ve 200 cm ara ile konulan bilezikler kagir duvarlara arkasındaki dövme veya vidalı çivilerle çakılır. Bilezikler menteşeli veya vidalı olarak yapılır.

12--Boruların kaymasını önlemek üzere bilezik üstü seviyesinde boruda kordon (fitil) çekilir veya tırnak şeklinde parça lehimlenir.

13--Yağmur borularının alt taraflarına daha dayanıklı olması için 100 veya 200 mm çapında dofen adı verilen pik boru konulur. Yağmur suyu tretuvara akıtılacak ise ucu kıvrımlı, kanalizasyona bağlanacak ise düz defon kullanılır.

9.4--Sert Plastik Yağmur Oluk ve Boruları:

1--Çatı damlalıklarına gelen suyu toplayarak akıtmak üzere sert plastik hazır asma oluk ile borular ve gerekli bağlantı parçaları imal edilmektedir.

2--Hazır plastik malzemeler açık gri renkte, parlak, paslanmaz ve boyaya ihtiyaç göstermezler.

3--Sert plastik oluklara plastik dere, borulara iniş borusu, yaka veya etek yerine çatı bandı, oluk askısına dere kelepçesi adı verilmektedir.

4--Plastik parçalar birbirlerine kolaylıkla eklenebilecek şekilde hazırlanmış ve sıcaklık farklılığından doğacak genleşmeler dikkate alınmıştır.

5--Oluk ve boruların yerlerine konulmasında muflu contalı ek parçaları kullanıldığından işçiliği oldukça kolaydır.

6--Sert plastik malzemeler testere ile kesilebilir.

7--Kesilen kenarların düzeltilmesi ve gerektiğinde sivri köşeleri pahlandırılması için eğelenir.

8--Saçaklı veya saçaksız çatılarda asma oluk olarak kullanılanlar yarım daire kesitinde, çapları 100 ve 150 mm dır.

9--Aynı kesitte manşon, kör tapa, iç ve dış destek parçalar vardır. Oluklar 26x4 mm kesitinde metal askılarla çatıya bağlanır.

10--Metal askılar çatıya verilecek eğime göre ilk defa iki ucu birer adet konulduktan sonra ip çekilerek aynı hizada çakılır.

11--Örtü malzemesinin suyu oluğa kolaylıkla akıtması ve oluğun sağlamlaştırılması için 25 cm genişliğinde ve 200-400 cm uzunluğunda plastik bantlar kullanılır.

12--Plastik bant kenet geçme ile oluğa, ekleme parçalar ile birbirine ve metal kulak adı verilen raptiyelerle çatı kaplama tahtasına bağlanır.

13--Yağmur boruları 5-7-10 cm çapında ve boyları çeşitli olup 150-2000 cm arasında değişir.

14--Boruların saplanmalarında aynı çaplarda çatal ve döndürmelerinde çeşitli açılarda büküm parçaları kullanılır.

15--Plastik borular duvara, en çok ikişer metre aralıklarla metal boru kelepçeler ile bağlanır.

16--Boruların alt taraflarının daha sağlam olması için tretuvar seviyesinden 80-120 cm yüksekliğe kadar olan kısmında muflu uzunluğu ve gövde kalınlığı daha fazla olan zemin boruları kullanılır.

,17--Zemin boruları aynı zamanda zemin içinde rögara veya kanalizasyona kadar yapılacak bağlantılarda kullanılır.

18--Çatılar /Kısa Bilgi:

18.1--Genel Bilgi ve Detaylar:

a)-Tanım:Binayı yukarıdan gelen yağmur, kar ve rüzgar etkilerine karşı koruyan bina elamanlarına çatı denir. Çatı yapımında, en çok ahşap kullanılmaktadır. Ancak büyük açıklıklı iş yeri, garaj, fabrika vb. yapılarda, dayanımlarının yüksek olması nedeniyle betonarme ya da çelik çatılar tercih edilir.

Çatıların kar ve rüzgar yüklerini emniyetle taşıyabilmeleri, yağmur ve kar sularını da bina içerisine almadan, en çabuk ve düzenli biçimde yağmur oluk ve borularına akıtarak, binadan uzaklaştırmaları gerekir. Ayrıca çatılara uygun eğim, şekil ve boyut verilerek, estetik görünümleri de sağlanmalıdır.

Çatılarda Sınıflama: 1-Çatı Eğimi, 2-Çatı Şekilleri   ,3-Plana çatı düzenlemesi,   4-Yapıldıkları gerece göre çatı türleri:

b)--Çatı Eğimi:

1)-Tanım:Üzeri kullanılmayacak çatılar, eğimli olarak yapılır. Bu eğim iklime, örtü gerecinin cinsine ve çatı arasından yararlanma durumlarına göre tespit edilmekle birlikte; imarlı bölgelerde, İmar Yönetmeliklerinde belirtilen ölçüde alınır. Örneğin Ankara Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliğine göre çatı eğimi %40'dan fazla olamaz. Bu eğim, binanın cephesinden hesaplanır. Saçaklar hesaba katılamaz. Kapalı çıkma bulanan ve bu çıkma, bina yüksekliğince devam eden kısımlarda da çatı eğimi çıkma ucundan hesaplanır. Ancak çatı, alınan eğimle bulunan mahyanın, sacak ucuyla birleştirilmesiyle oluşturulur.

2)- Eğimlerine çatı tipleri:

a)--Düz Çatılar: Eğim açısı, 5 dereceye kadar olan Çatılardır.

b)--Orta Eğimli Çatılar: Eğim açısı 5 derece ile 40 derece arasında olan çatılardır.

c--Dik Çatılar: Eğim açısı, 40 dereceden fazla olan çatılardır.

3)-Çatı Eğim İfadeleri:

a)--Açı cinsinden, 2)--Oran cinsinden, 3)--Yüzde (%) cinsinden,

b)-- Çatı Eğiminin (Açı) Cinsinden İfade Edilmesi:

Çatı eğimi, eğimli yüzeyin yatayla yaptığı açı olup, istenilen açı derecesinde ve açı ölçerle ölçülerek alınır. (Çatı eğimi =33 derece gibi).

c)-- Çatı Eğiminin (Oran) Cinsinden İfade Edilmesi:

Çatı eğimi, bir dik üçgendeki dik kenarlar bağıntısına göre, (oran) cinsinden ifade edilir Çatı Eğimi =Dikey dik kenar/ Yatay dik kenar olmaktadır. Örneğimizde çatı eğimi, 1/3 olarak alınmıştır. Yani; Çatı Eğimi=a/b = 1/3- olur.

d)-- Çatı Eğiminin Yüzde (%) Cinsinden İfade Edilmesi :

Çatı eğimi, yine bir dik üçgende “dik kenarlar bağlantısına” uygun şekilde ve (%) cinsinden ifade edilir. (şekil 306). Buradaki dik üçgenin (b)kenarı, 100 birim (veya 100 cm) alındığında, (a) kenarı da 3 birim (veya 30 cm) alınırsa,Çatı Eğimi=30/100 yani; Çatı Eğimi =%30 olur.

4)-Çatı Örtüsü Türüne Bağlı Çatı Eğimleri Tablosu:

Çatı Örtüsü Türü………………………….Eğim (Oran)

Makine kiremitli (Marsilya tipi kiremit) çatı..:1/2 – 1/1

Oluklu kiremitli çatı………………………1/2,5

Sade karton çatı…………………………....1/6

Çift karton çatı………………………....:1/12- 1/5

Tahta örtülü çatı……………….....….....…:1/1

Çinko çatı………….:………………....1/7,5-1/5

Düz sac çatı……………………….....…:1-3-1/5

Kurşun çatı………………………….......:1/1,75

Bakır ve cam çatı…………………....….:1/1-1/3,5

5)-Çatı Şekilleri:

a)- Sundurma çatı, b)- Beşik çatı,     c)- Kırma çatı,     d)- Mansard çatı, e)- Kule çatı,           f)- Fenerli çatı,     g)-Set çatı,           h)-Kombine çatı,

a)-Sundurma Çatı:Tek yüzeyli çatı da denilen sundurma çatının, yapımı kolay ve maliyeti azdır. Çamaşırlık, garaj, kömürlük, bahçıvan odası gibi açıklığı az olan yerlerde uygulanır

b)-Beşik Çatı:Çift yüzeyli çatı da denilen beşik çatının akıntısı, iki yönlüdür. İki yüzey birbirine, bir mahya ile bağlanmıştır. Binanın ön ve arka duvarlarının oluşturduğu üçgen yüzeyler, kalkan duvarlarıyla kapatılır. Çatı eğiminin fazla alınması durumunda, çatı arasından da yararlanma imkanı doğar. Genellikle dikdörtgen planlı iş yeri, ahır, garaj vb. yerlerde uygulanır.

c)- Kırma Çatı:Kırma çatıya çok yüzeyli çatı da denilmektedir. Yüzeylerinin, dört yöne de eşit değerde eğimleri vardır.

d)-Mansard Çatı: Beşik ya da kırma çatının iki ayrı eğimde uygulanmasıdır. Çatı arasını, konut veya depo olarak kullanmak amacıyla yapılır.

e)- Kule Çatı:Küçük boyutlu plan üzerine ve genellikle kare, çokgen ya da daire şekilli olarak uygulanır. Çatı yüzeyleri ve eğik mahyaları, tepede bir noktada birleşir.

f)-Fenerli Çatı: Beşik ve sundurma çatıların birlikte uygulanmasıyla oluşturulur.

g)- Set Çatı:Beşik çatıların, yan yana dizilmeleriyle oluşur. Ancak yüzeyler, daha çok güneş ışığı alabilmek için, birbirleriyle 90 derece lik açı yapar. Güneş ışığının en çok etkilediği yüzeylere, geniş pencereler konur .

h)- Kombine Çatı: Sundurma çatı yüzeylerin, kademeli olarak uygulanmasıyla oluşturulur.

fabrika, iş yeri, sera, ahır, vb. yerlerde, çatıyı fazla yükseltmemek ve daha çok güneş ışığı alabilmek amacıyla uygulanırlar.

6)--Plana Çatı Düzenlenmesi:

a)- Planı dikdörtgenlere bölerek,

b)- Saçaklara paraleller çizerek.

7)--Yapıldıkları Gerece Göre Çatı Türler:

Çatılar, yapıldıkları gerece göre üçe ayrılır:

a)--Ahşap Çatılar,   b)-- Çelik Çatılar,   c)--Betonarme çatılar.

8)- Ahşap Çatılar:

Ahşap çatılar, çatı elemanlarının birbirine geçme, çivi ve bulonlarla bağlanmasıyla oluşur. Bu elemanları şöyle sıralayabiliriz: Çatıyı Oluşturan Elemanlar:

1) Bırakma kirişleri, 2) Yastık kirişleri3) Dikmeler, 4) Aşıklar 5) Göğüslemeler,

6) Payandalar, 7) Yanlamalar, 8) Kuşaklar, 9) Rüzgar kirişleri, 10) Mertekler,

11) Yardımcı parçalar,   12)Örtü altı kaplaması, 13)Çatı örtüsü

a) Bırakma Kirişleri : Asma çatılarda, makasların açılmaya karşı olan gerilemelerini karşılar. Betonarme bir döşeme üzerine oturmayıp duvar, kiriş, vb. iki mesnet üzerine oturan oturtma çatılardaki kirişlere de aynı isim verilir. Tek ya da çift parça halinde yapılabilir. Kesitleri 8x14, 8x16, 10x16, 14x20cm gibi olur.

b) Yastık Kirişleri : Bırakma kirişleri kanalıyla makaslardan aldığı çatı yükünü, üzerine oturduğu duvar, kiriş ya da döşemeye aktarır. Kesitleri, 5x10, 8x16, 10x16, 14x20 cm gibi olup geniş yüzeyleri üzerine oturtulur. Duvar, kiriş ya da döşemeye, bulonlarla veya bağlantı demirleriyle bağlanır.

9)-Alaturka Kiremit çatı Örtüleri.

a)-Alaturka kiremit,ahşap çatılarda kiremit altı kaplaması üzerine döşenir.

b)-Kiremit döşenirken; en az yarıyarıya biribiri üzerine bindirilir.

c)Metrekarede yaklaşık 60 adet kiremit kullanılır-hesaplanır.

d)-Parça gerekirse,kırılarak değil,kesilerek yerine uydurulur.

e)Kiremitler çatı eğimine paralel-çatı saçak çizgisine dik be birbirine paralel sıralar olarak döşenir.

f)-İlk sıra kiremitleri kayma ve kalkmaları önlemek için takviyeli harç üzerin eoturtulup-aralarına boylu boyunca 3x4 cm kesitli çıtalar veya alın tahtası konularak eğim uygunluğu sağlanır.

g)-Kırık-çatlak kiremit nedeni ve çatının akmaması için kiremit altına bir kat bitümlü karton-su yalıtım membranı serilmelidir.

10)-Alafranga-Marsilya Tipi Kiremit Çatı Örtüleri:

a)-Marsilya tipi kiremitler ; basit hangar-depo vb yapılarda kiremit boyuna ayarlı aralarla çekilmiş merteklerin çakıldığı , kiremit altı çıtalar üzerinde döşenirler.

b)-Metrekarede 17 adet kiremit kullanılır-hesaplanır.

c)-İki çıta arasına konulduğunda tek ayakla kırılmayacak kadar sağlam-demir parçası vurulduğunda tınlayan bir yapıdadır.

d)-Normal konutlarda ,bu kiremitler, saçağa paralel çakılmış 3x5 cm kesitli çıtalara ; kaymamaları için arka üst başlarındaki çıkıntılardan oturtularak döşenirler.

e)-İşyeri depo vs çatılarında ; Çatı eğimli betonarme yapıldığında ,önce beton üzerine ,çatı eğimi yönünde 5x5 cm yamuk kesitli kadronlar-beton çivisi ile beton zemine çakılır.Bu çıtaların arası 200 doz betonlu-ısı yalıtım harclı harç (perlitli beton) ile doldurulup-bu kadronların üzerine 3x5 cm kesitli yatay çıtalar çakılıp kiremitler döşenir.

f)-Kiremitler döşenirken,çatı eğiminde-saçak çizgisine dik-birbirine paralel sıralar halinde döşenir.Saçaktan başlayarak; il iki sıra ve daha yukarıda bir sıra atlayarak ; galvaniz telle çatı kaplamasına bağlanmalıdır.İlk sıra kiremitler iki çıta yüksekliğinde iki çıta veya alın tahtası yüksekliğinde kaldırılmalıdır.

g)-Çatının akmaması için kiremit altına bir kat bitümlü karton serilmelidir.

11--Diğer Çatı Örtüleri:

11.1--Onduline vs Oluklu levhalar:Bu malzemeler birbiri 5 cm bindirme paylı olarak- hizalı biçimde ,çatı çıtlarına sıkıca çivi ile sabitlenerek kullanılabilir. Öte yandan Oluklu Asbestli çimentolu levhalarda artık kullanılmamaktadır.

b)-Trapezoid ısı yalıtımlı metal levhalar:Bunlarla hem ısı yalıtımı yapılmakta hemde çatı örtüsü olarak kullanılmaktadır.

11.2--Mahyalar(çatını en yüksek noktası-sırtı):

Mahya kiremitleri ; takviyeli harç üzerine oturtulur.Harç kiremit kenarlarından biraz içeride kalmalı ve kiremit rengine boyanmalıdır.