Bitcoin vs-Elektronik
Para-Üretimi-Kullanımı:
1—Genel Bilgi:
1--1 Bitcoin’in fiyatı
inanılmaz bir artışla2009 da 0 dolar iken
2020 de 29000 dolara ulaştı.
1.1--Böyle değerlenen bir
para biriminin arkasında bir hükümet yok, ya da altın gibi bir değerli maden de
garantilenmiyor.
1.2--Tüm değerini insanların
güveninden, sınırlı sayıda üretilmesinin garantilenmesinden alıyor. Peki bu
güven yerinde bir güven mi ve nasıl bir zayıf yanı var?.Örneğin parasını bitcoine yatıran bazı insanlar ilgili borsada parasını çekmek istediğinde çekebilecek mi-bu konuda sıkıntı yaşayan insanlar olabilmekte yada kriptopara borsası bir şekilde kapansa-ulaşılamaz hale gelse insanlar paralarını nasıl çekecek bu iş banker skandalına dönüşebilir mi devletin denetimi nasıl olacak sonuç olarak bunlar ciddi sorunlar bu borsalar için.
1.3--Bitcoin türü kripto
paralar, üyeleri arasında kapalı devre çalışan ve blok zinciri (blockchain) adi
verilen ağ üzerinde kullanılır.
1.4--Bitcoin sahibi olmanın
iki yolu vardır; ya doğada altın aramanın dijital muadili olan bitcoin
madenciliği ya da “çıkarılmış” bitcoinleri günlük değerinden satın alma.
1.5--Çıkarılacak ve dolaşıma
sokulacak toplam bitcoin adedi sabit-21 milyondur. Bugüne dek yaklaşık 17
milyonu çıkarılmıştır. Mevcut algoritmaya göre kalan dört milyon bitcoinin
çıkarılması 2140 yılında tamamlanacaktır.
2--Bitcoin nedir ve nasıl
üretilir:
2.1--Bitcoin 2009 yılında
Satoshi Nakamoto takma isimli kişi tarafından yaratılmış bir kripto
(şifrelenmiş) para birimi. Kim olduğu hala bilinmiyor.
2.2--Bitcoin, hiçbir aracı
olmadan kişiden kişiye doğrudan transfere olanak sağlar. Gönderim kaynağını ve
alıcıyı tespit etmek zordur zira arkasında şifrleme-kriptografi vardır ve
hesaplarınızı sizin dışınızda hiç kimse kontrol edemez ya da el koyamaz.
2.3--Bitcoin üretmek için
‘mining’ yani bilişim madenciliği yapmanız gerekmektedir. Madencilik yapmak
için çok iyi bir ekran kartına ve bilgisayara ihtiyaç vardır. CPU, yani işlemci
ile de madencilik yapılabilir.
2.3.1--Ancak günümüz
şartlarında bu oldukça verimsizdir çünkü sadece bu iş için özel makineler
üretilmiş olup dünyanın bir çok yerinde büyük bitcoin tarlaları kurulmuştur.
2.4--Üretilecek bitcoinlerin
belli bir sayı sınırı vardır. Toplamda 21 Milyon adet üretilecektir ve
günümüzde yaklaşık 16 Milyonu üretilmiştir.
2.5--Üretim hızını ve
enflasyonunu kontrol edebilmek için madenciliğin zorluk seviyesi her geçen gün
belirli protokoller çerçevesinde artar. Bu seviyeler ağdaki üretim yoğunluğuna
göre belirlenir.
2.6-- Bitcoin’in kuruşuna
satoshi denir. Ancak klasik para birimlerinden farklı olarak bir bitcoin 100
satoshi değil 100 milyon satoshidir. Yani bir bitcoinin yüz milyonda biriyle
bile alım-satım işlemi yapılabilir.
3—Bitcoin-Güvenlik:
3.1--Bitcoin’in
kopyalanmasını ya da çalınmasını engelleyen en temel iki güvenlik mekanizması
vardır ve bunların ikisi de kriptografiye dayanır.
3.1--Quantum bilgisayarlar
Bitcoin’in güvenliğini sağlar ve günümüzdeki bilgisayarlar ile çözülemeyen
matematiksel denklemleri gayet rahatça çözebilirler. Dahası ilk quantum bilgisayar
kullanıma açılmaya başladı bile.IBM’in yarattığı quantum bilgisayara bulut bilişim vasıtası ile erişip işlemler
yaptırabiliyorsunuz.
3.2-- Ouantum bilgisayarların
en basitleri bile hali hazırdaki en güçlü süperbilgisayardan kat be kat daha
hızlı olacak. IBM, 1-2 yıla piyasaya sunulabilir kuantum bilgisayarlar
üreteceğini açıkladı. Google da 2000 qubitlik yeni kuantum bilgisayarını ilan
etti.
3.3-- Mevcut bilgisayarlar için
yüz yıllar sürebilecek bir kriptografik denklemi çözme işi bir kaç saat
seviyesine inebilecek gibi görünüyor.Üretim açısından bakıldığında quantum
bilgisayarla sahte Bitcoin’lerin üretilebilecek duruma gelmesine 10 yıl kadar
zaman olduğu düşünülüyor.
3.4--Bitcoin’i sadece
sahibinin harcayabilmesini sağlayan kriptografi mekanizması daha güçsüz. Bu
mekanizmanın 2027’den önce quantum bilgisayarlarca kırılabilmesi çok muhtemel.
Bu olursa Bitcoin’lerin harcanma mekanizması çökeceğinden piyasa tamamıyle çökebilir.
Böyle bir durumda üretim tarafının hala güvenlikli kalmış olması da hiçbir şey
ifade etmez
4—Bitcoin Üretimi-Enerji
Tüketimi:
4.1--Bitcoin üretimi için
bilgisayarlar tarafından bir yılda harcanan enerji, Arjantin'in tükettiği
elektriği geride bıraktı.
4.2--Cambridge
araştırmacıları, Bitcoin'in yılda yaklaşık 121.36 terawatt-saat (TWh)
tükettiğini ve para biriminin-bitcoin in değeri düşmedikçe bu enerji
ihtiyacının düşme ihtimalinin düşük olduğunu söylüyor.
4.3--Madencilerin harcadığı
enerji Arjantin gibi pek çok ülkeyi geride bırakıyor.Söz konusu kripto paranın
madenciliği için kullanılan elektriğin yakın zamanda Norveç'i de geçmesi
bekleniyor.
4.4--TEİAŞ verilerine göre
Türkiye'de geçen yıl 305,4 teravatsaat tüketildi. Bu hesaplamaya göre, Bitcoin
için tüketilen yıllık elektrik Türkiye'nin yıllık tüketiminin % 40'ına denk
geliyor.
4.5--Bitcoin üretimi, özel
bilgisayarlar ve işlemciler tarafından karmaşık hesaplamalar gerçekleştirilerek
yapılıyor.
4.6--Bitcoin'in değerinin son
bir yılda yedi kattan fazla artması, daha fazla kişinin Bitcoin üretimine
girmesine yol açtı.
4.7--İngiltere'de Cambridge
Üniversitesi'nin hesaplamasına göre, Bitcoin üreticileri bir ülke olsaydı,
dünyanın en fazla elektrik tüketen 30'uncu ülke olacaktı.
4.8—Bitcoin in değeri
yükseldikçe aynı oranda enerji tüketimi de artıyor
4.9--Elektrikli otomobil
firması Tesla'nın Bitcoin'e büyük yatırım yapma kararı, geçtiğimiz gün Bitcoin
fiyatını 48 bin dolara taşıdı.
4.9.1--Fiyatın rekora
koşmasıyla enerji tüketimi de aynı oranda katlandı.
4.10—Bitcoin üreten
madencilerin sistemleri 24 saat çalışıyor.Fiyat hızla yükselirken madencilik
sektörüne her gün yüzlerce yeni isim giriyor.
4.11--Bilim insanlarından
Michel Rauchs, enerji tüketiminin düşmesi için Bitcoin'in fiyatının görülmemiş
seviyelerde düşmesi gerektiğini bunun da pek mümkün olmayabileceğini
belirtiyor.
4.12--Kripto para sektörünün
ünlü yazarlarından bir tanesi olan David Gerard, Bitcoin üretimi nedeniyle
karbon salınım miktarlarında gözle görülür artış olduğunu ifade ediyor.
4.11--Büyük bir kesim
tüketilen enerjinin çevre kirliliğine yol açtığını ve önlem alınması
gerektiğini savunuyor.
5—Bitcoin in Türkiyede Değişimi:
1—Türkiyede tahmini bitcoin
yatırımcı sayısı:50.000
2—Türkiyede günlük olarak el
değiştiren tahmini bitcoin sayısı:700
3—1 bitcoin:
2009………..0 dolar
2020……….29000 dolar
6—Enerji tüketiminden dolayı
bazı ülklere Bitcoin madencilerine karbon vergisi uygulamayı öneriyor. Bazı
ülkeler de, Bitcoin madenciliğini yasaklayarak, söz konusu durumun önüne geçmeye
çalışıyorlar.
6.1--Bitcoin Vergileri:
1—ABD:
ABD Vergi İdaresi (İRS)
tarafından yayımlanan “Sanal Para Rehberi" (İRS Virtual Currency Guidance,
Notice 2014 - 21) ile yapılan açıklamalara göre, Bitcoin gibi sanal paralar
varlık / mal olarak kabul ediliyor. Diğer bir deyişle, Bitcoin ABD'de vergileme
açısından varlık veya mal olarak değerlendiriyor.
2--Avrupa Birliği:
Avrupa Adalet Divanı Kararına
göre Bitcoin işlemleri para, banknot ve madeni paralara ilişkin işlemlerle
ilgili hüküm kapsamında KDV'den muaf. Bitcoin alım-satımı KDV'den muaf olsa da
Bitcoin işlemlerinden elde edilen kazanç, "sermaye değer kazancı veya
gelir vergisi" gibi diğer vergilere tabi olabilir ve vergileme AB ülkesine
göre değişir. Bu karara göre Bitcoin" gelir vergileri açısından varlık,
dolaylı vergiler açısından ise para sayılıyor
3—Almanya:
Bitcoin özel para olarak nitelendiriliyor
ancak 1 yıldan az süre içinde elden çıkarma sonucu elde edilen kazançlar
vergiye tabi tutuluyor. 800 Euro'yu aşmayan veya 1 yıldan fazla elde tutulan
Bitcoin satışından elde edilen değer artış kazancı vergiden istisna.
4—İngiltere
Ingiltere’de Bitcoin döviz
olarak değerlendiriliyor.Döviz kazanç ve zararlarının tabi olduğu kurallar,
Bitcoin işlemleri için de geçerli.
5--Japonya
Bitcoin satışı, 1 Temmuz 2017
tarihinden itibaren tüketim vergisinden muaf. Sanal para emtia olarak kabul
ediliyor. Sanal para birimleri, "ödemeleri yaparken kullanılabilen ve
dijital olarak aktarılabilen" varlık benzeri değerler olarak tanımlanıyor.
Bu nedenle, Bitcoin ticaretinden elde edilen kazançlar işletme kazancına dahil.
Buna göre gelir ve sermaye kazançları vergisi amaçlarıyla işleme tabi tutuluyor
6—Kanada:
Kanada da Bitcoin gibi kripto
paralar Kanada yasalarına göre gümüş ya da doğalgaz gibi emtia olarak kabul
ediliyor.Buna göre, Bitcoin kaynaklı kazanç ya da bir değer artış (zarar
halinde de bu yaklaşım geçerli) olarak vergilendiriliyor.
7—Avustralya:
Avustralya Vergi İdaresi'ne
göre Bitcoin 'para veya yabancı para / döviz' değil, değer artış kazancı elde
edilebilecek bir varlık. Diğer taraftan, kişisel Bitcoin işlemleri iki koşul
altında vergilendirmeden muaf: 1) Bitcoin kişisel kullanım amaçlı mal ve hizmet
ödeme aracı olarak kullanılmışsa ve 2) İşlemin değeri 10 bin Avustralya
Doları'ndan düşükse.
Kaynak:
2--
https://www.bbc.com/turkce/haberle
3--Erman akdoğan